newfairyblog

ΑΜΥΓΔΑΛΙΆ:

Καλλιέργεια και πολλαπλασιασμός αμυγδαλιάς
Πρώτη από τα καρποφόρα δένδρα η αμυγδαλιά βιάζεται να φέρει την άνοιξη. Και την βλέπουμε μέσα στο χειμώνα, το Γενάρη, να ντύνεται σαν νυφούλα με τα άσπρα και όμορφα λουλούδια της χωρίς να συλλογιστεί πως γύρω τα βουνά είναι χιονισμένα και μπορεί ξάφνου μια όψιμη παγωνιά να της τα ξεράνει και να χάσει τον καρπό της.

Η αμυγδαλιά είναι δένδρο της Ασίας (Παλαιστίνης, Συρίας), όμως καλλιεργείται από τους αρχαιοτάτους χρόνους και στην Ευρώπη και στην Αφρική. Στην Ελλάδα φυτρώνει μόνη της και μπορεί στην επαρχία Βοΐου (δυτική Μακεδονία) και γενικά σε όλο το κράτος να καλλιεργηθεί με κέρδος σε πολλές επαρχίες και να καλυτερέψει την οικονομική κατάσταση των αγροτών, επειδή τα αμύγδαλα και ζήτηση έχουν και ακριβά πουλιούνται. Και όμως η καλλιέργειά της αν και απλή και σχεδόν ανέξοδη δεν απλώθηκε όσο πρέπει. Απόδειξη ότι παράγουμε 1 ½ - 2 εκατομμύρια οκάδες αμύγδαλα ενώ μπορούσαμε να παράγουμε πολλά.

Η αμυγδαλιά αντέχει στην ξηρασία γιατί κάνει ρίζα που πηγαίνει ίσια κάτω βαθειά, μα πιο πολύ αντέχει η πικραμυγδαλιά στην ξηρασία, στο κρύο και στις αρρώστιες. Όμως έχει το άσχημο πως σαν μπολιαστεί με ήμερο μπόλι κάνει αμύγδαλα που πικρίζουν λίγο. Σε ξερικά χωράφια για να κάνουμε βερικοκιές ή ροδακινιές με μπόλι, πάντα πρέπει να φυτεύουμε πικρομυγδαλιές και να τις μπολιάζουμε μετά. Η Νότιος Γαλλία και η Ισπανία κάνουν πολλά αμύγδαλα και από αυτές περισσότερα η Ιταλία (Σικελία). Πολλά αμύγδαλα παράγει η Περσία και η Βόρειος Αφρική και σε εμάς η Κρήτη. Η Χίος κάνει ομοίως πολλά μύγδαλα και τα καλύτερα, αφράτα και σκληρά.
Στην επαρχία Βοΐου (Ανασελίτσα) πολλά αμύγδαλα γίνονται στην κοινότητα της Βελανιδιάς. Όταν φυτέψουν αμύγδαλα σε πλούσιο χώμα η αμυγδαλίτσα που θα βγει στα 4 χρόνια θα δώσει λίγο καρπό και στα 7 το μεγαλύτερο εισόδημα της. Στην ηλικία αυτή που έχει την μεγαλύτερη δύναμη μπορεί μια καλή και γερή αμυγδαλιά να κατεβάσει και 80 οκάδες αμύγδαλα. Μερικοί λογαριάζουν πως οι πολύ μεγάλες και καρπερές αμυγδαλιές δίνουν το χρόνο εισόδημα 50-120 οκ. αμύγδαλα.

Η αμυγδαλιά ανθίζει το Γενάρη και στα ψυχρότερα μέρη Φλεβάρη-Μάρτη και τα αμύγδαλα τα ωριμάζει Ιούλιο ή Αύγουστο-Σεπτέμβριο. Την εποχή αυτή τα μαζεύουμε και αμέσως τα ξεφλουδίζουμε γιατί αν τα αφήσουμε θα ξεραθεί η φλούδα στα λιγάκι άγουρα και δε θα ξεφλουδίζονται.
Τα αμύγδαλα ξοδεύονται παντού για φρούτο και αγοράζονται σε καλή τιμή και περισσότερο στην αγορά του Λονδίνου όπου φέρνουνε πολλά. Από αμύγδαλα βγαίνει το αμυγδαλόλαδο και με τα αμύγδαλα φτιάχνουν τα διαλεχτά κουφέτα, γλυκά διάφορα, τη δροσιστική σουμάδα και το μαντολάτο. Εκτός από την Ισπανία, που είναι ο τόπος του μαντολάτου, φτιάχνουν θαυμάσιο τέτοιο στη Ζάκυνθο και Σύρα.

Το αμυγδαλόλαδο τρώγεται και δύσκολα ταγκίζει, το μεταχειρίζονται για φάρμακο και σε πολλές άλλες ανάγκες. Τα πικραμύγδαλα έχουν περισσότερο λάδι 35-48% και για να βγει τα αλέθουν και τα στύβουν. Ζεστό νερό δεν μεταχειρίζονται γιατί ξεχωρίζει την αμυγδαλίνη.

Στα μέρη μας που κάνει κρύο η αμυγδαλιά πρέπει να φυτεύεται σε θέση μεσημβρινή γιατί ανθίζει πολύ πρώιμα και είναι φόβος οι παγωνιές και ο δυνατός βοριάς να ξηράνουνε τα λουλούδια της. Η αμυγδαλιά καρπίζει στα ηλικιωμένα κλωνιά και το ξύλο της διατηρείται πολύ και είναι σκληρό και κατάλληλο για έπιπλα. Η Χίος, η Κύπρος και η Νάξος φημίζονται από την αρχαιότητα για τα διαλεχτά αμύγδαλά τους.

Καλλιέργεια αμυγδαλιάς
Η αμυγδαλιά γίνεται εύκολα στα ξηρά και ψαχνά χωράφια και σε κάθε είδος χώμα, όμως θέλει καλύτερα τις κοκκινιές που είναι τραγανές, δηλαδή έχουν λίγη άμμο, χαλίκια και ασβέστη.Μονάχα δεν προκόβει στα πολύ σφιχτά χώματα και στα χωράφια που νεροκρατάνε γιατί αρρωσταίνει στην υγρασία. Στα ορεινά μέρη, που φυσάει δροσερός αέρας, οι αμυγδαλιές γίνονται καλύτερες και ζωηρότερες.